ð·ïļ Organisatieontwikkeling
Er zijn drie soorten vrijwilligersorganisaties te onderscheiden:
Er zijn drie soorten vrijwilligersorganisaties te onderscheiden:
- Mutual support organisations (voor ons, door ons): organiseren activiteiten voor hun eigen achterban en hier halen ze ook hun vrijwilligers vandaan. Denk aan: sport-, muziek- en patiÃŦntenverenigingen.
- Service delivery (dienstverlenend): ondersteunen anderen en leveren diensten aan hen. Degenen die de dienst ontvangen zijn niet de vrijwilligers, die komen uit andere groepen. Denk aan: zorginitiatieven, activiteitengroepen, vrijwilligers bij instellingen.
- Campaigning organisations (maatschappelijke actie): willen een bepaald maatschappelijk doel bereiken en doen dat door het voeren van actie. De vrijwilligers zetten zich in omdat ze geloven in dit doel. Denk aan: vakbonden, milieu-, politieke- en actiegroepen.
ðą Levensloop van een initiatief
Veel onafhankelijke initiatieven doorlopen dezelfde drie groeifasen. De overgang van het ene type organisatie naar de volgende kan gepaard gaan met wrijving:
Veel onafhankelijke initiatieven doorlopen dezelfde drie groeifasen. De overgang van het ene type organisatie naar de volgende kan gepaard gaan met wrijving:
- Pioniersinitiatief: Pioniers creÃŦren met anderen iets nieuws. De organisatie is informeel, gebaseerd op passie en betrokkenheid.
- Basisorganisatie: Pioniers veranderen de werkwijze of vertrekken. De organisatie wordt formeler en meer gestructureerd.
- Duurzame organisatie: De organisatie wordt professioneler, met taakomschrijvingen, procedures, betere regelingen en een planmatige aanpak.
âïļ Bestuurswerk zwaar?
Bestuurswerk heeft de reputatie âzwaarâ te zijn, waardoor er bij vrijwilligers mogelijk minder animo is voor dit soort vrijwilligerswerk. Zittende bestuursleden kunnen hierdoor het gevoel krijgen dat ze onmisbaar zijn. Met als risico dat ze nÃģg meer taken op zich nemen, omdat ze denken dat âniemand anders het doetâ. Hierdoor kunnen inderdaad omvangrijke en âzwareâ takenpakketten ontstaan, waarvoor er weinig nieuwe mensen te vinden zijn.
- Deze vicieuze cirkel kun je doorbreken met simpele oplossingen (door bijvoorbeeld taken op te knippen en onder te brengen bij (thema)commissies). Maar soms is er meer nodig en vraagt het om een specifieke verandering in de organisatie om het bestuurswerk anders te organiseren waardoor het als minder zwaar ervaren wordt.
ð§ū Formaliseren van een initiatief
Ook een coÃķperatie is mogelijk, mits in de statuten staat dat winst niet naar leden gaat maar naar een maatschappelijk doel.
ðšïļ Samenwerken en de sociale kaart
Sommige richten zich op dezelfde doelen. Het is goed om te onderzoeken welke organisaties op jullie lijken. Voor gemeentelijke subsidie is dit zelfs noodzakelijk. Mogelijk is samenwerking mogelijk of kunnen jullie leren van hun ervaring.
ðĄïļ Aansprakelijkheid als bestuurslid
Wanneer jullie initiatief geen officiÃŦle rechtsvorm heeft, ben jij als organisator/initiatiefnemer (persoonlijk) aansprakelijk voor alle verplichtingen en financiÃŦle risicoâs van de organisatie.
Wanneer jullie initiatief geen officiÃŦle rechtsvorm heeft, ben jij als organisator/initiatiefnemer (persoonlijk) aansprakelijk voor alle verplichtingen en financiÃŦle risicoâs van de organisatie.
Als bestuurder van een bij de KVK geregistreerde vereniging of stichting, ben je alleen hoofdelijk aansprakelijk in het geval van het niet voeren van een âbehoorlijk bestuurâ.
Onder het 'niet voeren van een behoorlijk bestuur' valt onder meer:
- Nalaten een boekhouding bij te houden.
- Handelen in strijd met het doel van de organisatie zoals genoemd in de statuten.
- Zwart ontvangen en zwart betalen van bedragen (incl. lonen).
- Niet het vier ogen principe toe passen.
Per 1 juli 2021 is de WBTR in werking getreden: de Wet bestuur en toezicht rechtspersonen. Er zijn nog strengere eisen gesteld aan het voorkomen van een tegenstrijdig belang.
